Hann stendur við neðstu tröppu stigans með fornan bangsa frænda sinna undir vinstri hendi stingur þumli hægri handar í síðuna horfir uppá mig og bíður. Við skulum labba, segi ég og hann byrjar að ganga upp stigann og ég á eftir uppí herbergi. Ég opna og við göngum inn. Hann klifrar uppí koddamegin leggst í afarúm og ég við hliðina. Við notum lítið texta. Svo liggjum við og horfum upp í súðina. Að horfa upp í óheflaða súð er undirstaða norrænnar listar. Táknsæisstefnan og expressionisminn, eða sjónrænt tungumál tilfinninganna varð til af því að Edvard Munch svaf undir súð þegar hann var lítill strákur í Noregi. Kvistirnir í súðinni eru ekki lengur lifandi fyrir mér en hjá fjögurra ára strák eru þeir allir lifandi fólk, mismunandi fólk sem hefur átt sín örlög og meiningu. Þeir líkjast sumir fígúrunum í tölvunni en eru þó mun yfirvegaðra og raunverulegra fólk. Samt er veruleiki þeirra sjálfstæður og hver kvistur sérstök veröld útaf fyrir sig en mynda samt sameiginlega veröld í vitund sjáandans. Hann sest varlega upp setur vísifingur hægri handar inn í gat í súðinni þar sem vantar kvist, þreifar vandlega allan hringinn dregur fingurinn svo út og horfir í gatið drjúga stund. Hann prófar að taka fyrir augað sem snýr fjær mér – en það gerir ekkert annað en að staðfesta þá sýn sem hann sá með báðum. Hann ályktar að þetta gat sé opinn munnur sem segi ooooooooo og engin sérstök veröld eða heimur sé á bak við gatið. Og þó, hver er megnugur að fullyrða það? Hann er ekki viss en lætur gott heita, maður verður að lifa með óvissu. Hann veltir nú fyrir sér hvað þessi einstaklingur heiti. Hann heitir Oi. Hann lítur á mig og leggst á koddann. Málið er nefnilega að þetta er leyndarmál, það má enginn vita að hann sé skyggn á þetta fólk í súðinni og bitanum. Hann veit að hlutverk sjáandans er að leiða hinn blinda og þegja um að skuggamyndirnar á hellisveggnum eru ekki frummyndirnar. Það er til dæmis trúnaðarmál að kvisturinn neðarlega í bitanum er fatlaður, andlitið er svo rosalega skakkt að hann á mjög erfitt að koma frá sér hljóði. Það korrar í hálsinum á honum. Hann hefur sérstaka samúð með þessum kvisti og finnst að fólk ætti ekki að sneyða að honum heldur leggja honum gott til. Hann heitir Skrolli. Hann veit fyrir víst að Skrolli hefur mátt þola ranglæti. Það var um daginn að kona kom í heimsókn til mömmu. Þær sátu við borðstofuborðið og vóru að spjalla þegar konan hallar sér fram lætur framhandlegginn skella í borðið og segir: “Fólk hugsar sko ekki áður en það talar og það gerir sér enga grein fyrir hvað það lætur út úr sér” !!!. Vanalega heyrði hann bara óm þegar fólk var að tala, en --hann snarstoppaði. Vissi hún um kvistina? Hann hafði sérstaklega Skrolla í huga. Hann ákvað að láta sem ekkert væri og láta nýja hákarlinn halda fluginu áfram, þó með þeirri breyttu flugáætlun að hann lét hann fljúga fyrir aftan konuna. Hann horfði á hákallinn hélt fyrir annað augað og lét hann bera sjónhendingu í herðasaum skyrtunnar sem konan klæddist. Þetta var ekki vandalaust flug þar sem konan var talsvert á iði og svo hitt að saumarnir tóku tvær niðurdýfur sitt hvoru megin á herðunum. Þetta gaf rúman tíma fyrir vissu um að það var ekki út af framkomu fólks við Skrolla sem konan var svona æst. Hún minntist ekki orði á kvistina í súðinni. Þetta var svolítill léttir en hvað vita hinir fullorðnu um veröld fjögurra ára stráka, sennilega ekki mikið. Í trausti þess rís hann nú aftur upp til að skoða betur kjaftinn á Spúa. Spúi var bókstaflega með muninn út við eyra. Hann stingur nöglinni varlega í sprunguna sem myndar kjaftinn, og jú, þetta er ofboðslegra en það sýndist frá koddanum. Til að villa um fyrir mér gerir hann nokkrar veifur út í loftið sem þýða ekki neitt. Hinu megin við bitann er sérstakur kvistur sem er stærri en aðrir kvistir. Hann er með stórt auga hægra megin en vinstra augað er hérumbil alveg lokað. Hann dregur líka vinstra munnvikið dálítið til hliðar. Hann á mjög erfitt með að standast auglit þessa kvists, hann er einhvern veginn svo spaugsamur eða stríðinn, er að blikka hann eins og þeir eigi eitthvert alveg sérstakt leyndarmál saman. Hann veit ekki til að þeir eigi neitt leyndarmál og varla hægt að segja að þeir þekkist neitt sérstaklega. Það er því alltaf nokkuð kvíðaefni hvernig skuli taka á málinu þegar hann fer í afarúm. Hann hafði prófað þegar amma fór upp með honum að leggjast strax á fjóra fætur og skríða meðfram rúminu uns kvistur þessi var úr sjónmáli fara svo uppí rúmið koddamegin. Amma hafði ekkert skilið í þessum tiktúrum hans eins og ekki kæmi til greina að hann væri að gá að kettinum eða bara að sýna bangsa undir rúm. Fullorðið fólk skilur ekki neitt. Nú var hann kominn uppá lag með að láta afa opna hurðina og flýta sér að vera við hliðina á honum þannig að kvisturinn gat aldrei gefið honum þessa leiðinlegu augnsendingu sem olli honum svona mikilli blygðun. En—var þetta ekki óheiðarleg framkoma gagnvar þessum kvisti sem hét ekki neitt? Jú, það var ekki hægt að neita því. Það kom upp í honum nokkur samúð þegar hann var laus undan augliti hans. En það gat enginn fullyrt að hann ætti sök á því, það var alls ekki honum að kenna að þessi kvistur hafði tekið sér bólfestu einmitt þarna, kannski fyrstur allra. Hann liggur nú góða stund horfir bara á hvítmálaða hilluna og hugleiðir þennan hnút sem hann er kominn í. Það verður úr að hann sest upp heldur til öryggis bangsanum í vinstri og réttir fram hægri hendi framyfir bitann þannig að NN-kvistur ætti að sjá handabakið. Hann var ákveðinn í að sýna ekki lófann, þessi kveðja varð að duga handa NN. Þannig er réttlætið, það er ekki á færi eins fjögurra ára stráks að bera allt réttlæti heimsins sama hve mikið sem hann þráir það. Sumir teljast heppnir að fá ekkert alla æfi nema viðleitni, maður verður líka að hugsa um sjálfan sig það bara verður ekki hjá því komist. Þetta róaði huga Sigurðar Hrafns til að geta lagst á koddann með nógu hreina samvisku til að gera greinaskil í hugsun sinni. Hann dregur andann snöggt varpar honum jafnskjótt sveigir höfuðið aftur á koddanum og heldur um hinn margnotaða bangsa.

Alltaf hafði Hemmi-Króna betur, sama þótt hann fengi bara þriðjung af tíkallinum þá náði hann að snúa honum af mér. Ég varð að gera eitthvað í málinu. Og á mánudagsmorgni var ég ráðinn í aðferðinni. Ég tek tvo tíkalla úr símasjóðsskálinni frá kallinum sem ég leigi hjá og sting þeim á mig fer svo í Iðnskólann. Fyrir hádegi erum við á þjöl að raspa til hamarshaus. Mér þótti þetta leiðninlegur starfi en var þó alltaf með þeim efstu í umsögn kennaranna. Kennarinn fræddi okkur um að á Spáni gengju vændiskonur á milli rúma á spítölum og fróuðu karlsjúklingum uns þeim yrði sáðfall. Þessi lækningaaðferð vakti engan áhuga hjá piltum bekkjarins og féllu frekari umræður um málið niður. Þó hugsaði ég hvað yrði um vændiskonur þessar þegar FRAB mundi sigra Franco. Ari Trausti kommúnískur gúrú minn kenndi mér að Lenín hefði byrjað á að láta skjóta allar vændiskonur í Moskvu eftir að hann náði Vetrarhöll keisarans á sitt vald. Og nú var komin hádegismatur.

Fékk ég mér tartalettur án þess að kaupa drykk fyrir illa fengnu tíkallana.

 Ég sagði bekkjarfélögum mínum yfir borðum frá því að ég hefði lent í perra í gærkveldi. Hann hefði rennt uppað strætóskýlinu og spurt hvað klukkan væri. Hálf níu, seg ég. Fyrir einskæra tilviljun var hann á leið niður í bæ þar sem ég ætlaði að taka tvistinn upp í Sólheima. Önnur tilviljun. Haldið að kommekki í ljós gengt Hljómskálanum að hann á líka leið upp í Sólheima. Þetta var alveg  kjörin tilviljun og aka mér í leiðinni. Hann var nýbúinn að fá bílinn af verkstæði og var síst að skilja í að hanskahólfið var fullt af klámblöðum. Því til sönnunar bíður hann mér að skoða. Ég sé að þetta eru svona spássíulaus klámmyndablöð af því tagi sem við Kristjón stálum af  blaðasala sex árum fyrr. Hann tekur nú upp rafmagnslukt og lýsir upp blöðin meðan hann ekur. Hann kunni góð skil á myndum þessum gaf  lýsingu hvað væri að gerast og leitaðist við að gera atburðarás myndanna lifandi fyrir mér. Ekki var laust við að hann styndi í lok hverrar setningar. Ég eins og áður hafði öngvan áhuga og setti blöðin aftur í hanskahólfið og lokaði. Við vórum komnir uppá Suðurlandsbraut þegar hann spyr mig "í hvorri skálminni ég láti hann liggja".

Þetta hafði ég bara aldrei hugsað út í svo nú kom vasaljósið sér vel. Hann lýsir upp klofið á mér og telur hann "liggja í hægri skálm". Þessi rannsókn kostaði að athyglin beindist mjög frá akstrinum og var bifreiðin komin á vinstri vegarhelming er ég greip í stýrishjólið og bjargaði árekstri. Sagði ég að nú vildi ég heim eins og hann hefði lofað og varð hann við því. Hann bíður þó brennivín heima en ég vill ekki brennivín og ítreka með dökkum barýtón að ég vilji heim. Þegar heim var komið vill hann þreifa til staðfestingar. Ég slæ á hægri hendi hans með þeirri vinstri svo þreifingarhönd hans lendir með púlsinn á gírstönginni. Þetta var nokkuð högg og hann æjaði. Hef ég upp þá hægri og býst til að slá láti hann ekki af rannsókn sinni.

Nú nú! Allur bekkurinn spyr í kór: "Var hann á rauðum volkswagen"?

Áratugum seinna verður illræmt að maður þessi hafi með spánskri aðferð gengið óumbeðið á milli sjúkrabeða með þeim brigðum þó að hans var sáðfallið en ekki sjúklingsins.

Eftir matinn, í logsuðutímanum, sýð ég handfang á báða tíkallana lýkur svo skóladegi og gerður stanz á brúnni við inngang skólans. Samveran þar byrjar á sígarettu, eldur er fengin hjá félaga með mikilli grettu og hliðarfettu og sígarettuhöndin látin falla alveg magnvana með síðu eftir fyrsta smók. Upphefst nú graðkurr sem magnast í takti við fliss og fettur hárgreiðslustúlknanna sem standa gengt okkur í ákaflega aðskornum fötum. Ég kalla athugasemd og ein stúlkan flissar beygir sig fram svo aftur og lyftir vinstra fæti upp með hnébeygju eins og hún sé að verjast þvagmissi. Mér verður einhverra hluta starsýnt á læri rass og maga hennar. Stöllur hennar svara og flissið magnast sem aftur gera illa rökstudd graðhljóð okkar megin almennari. Þeim er beint að stúlkunum. Þessi athöfn var vegna yfirvofandi dauða. Guði hafði mistekist að skapa verur sem lifað gátu til eilífðar hér á Jörðu svo honum datt ekkert betra ráð í hug en að láta verur þessar fjölguðu sér með æxlun í stað þeirra sem dóu, allavega til bráðabyrgða. Er það hreyfiafl allra hluta síðan.

Þau börn sem þetta unga fólk sló undir með hita og svita við þröngar aðstæður í  Reykjavíkur basla nú við skuldir og eiga sum nú dætur og syni sem eru byrjuð að flissa og hrópa vegna Hræsvelgs.

En ég ætlaði að prófa tíkallinn á Hemma-krónu. Vandinn var að Hemmi hélt sig á Laugaveginum og ég ætlaði að fara í mótmælagöngu sem átti að ganga frá Hljómskálanum og út á Lækjartorg. Mótmæla átti Franco, endurskoðunarsinnum í kommunistahreyfingunni og aðstöðu Bandaríkjastjórnar á Miðnesheiði, líka átti að hvetja kaffibændur á Suðurlandi til að sameinast. Þegar á Lækjatorg væri komið átti að hrópa vígorð gegn þeim sömu einnig átti að hrópa hvatningaorð til skæruliða ss. FRAB, IRA, RAF, PLO og bænda í Suður-Ameríku. Síðan skyldi gengið til lestrar á lofti húss sem Humarhúsið er núna og ræða til mergjar hvað öreigi væri. Var það framhaldsskilgreining frá vikunni áður. (Ég skýt því inn að síðar frétti ég að fámenni hefði verið í þessari göngu. Náði tala göngumanna ekki helmingi af fjölda nasista sem héldu skotæfingu á Þingvöllum fjörtíu árum áður, meira að segja í búningum þó skort hafi áskilin stígvél. En hverju breytir það þegar hugsjónaeldur lifir í ungum brjóstum hvort stóra skrefið er stigið fram á vaðstígvéluðum fæti eða berum)

Færi ég í þessa göngu yrði krónusnúningurinn ekki prófaður á Hemma. Ég ákveð því að finna Hemma og taka frekar mótmælagöngu framhaldsskólanema sem átti að fara niður Laugaveg.

Hemmi er á sínum stað. Rétti ég honum tíkallinn og gef honum tvo þriðju. Hann tekur þegar að snúa og toga, þó hann hafi undirtökin gengur honum ekkert og þótti þetta frá líkindum miðað við úrslit síðustu viku. Þessum ójafna og óheiðarlega leik líkur með því að ég stakk á mig tíkallinum. En Hemmi var ekki hættur. Hann sagði að raunverulega hafi Guð ætlað sér þennan sérstaka pening og láti ég ekki peninginn af hendi muni það koma niður á mér þó seinna væri. Nú var ég kominn í vanda sem ég hafði ekki reiknað með, ég átti bara þessa tvo ásoðnu tíkalla og allt kæmist upp færi ég að vilja Guðs í málinu. Í staðinn biðst ég til að ítreka við skólafélaga minn loforð um þykka úlpu sem hann hafði heitið Hemma fyrir áramót. Féllst Hemmi á það. Mótmælagangan er á leiðinni og handsala ég loforðið við Hemma og fer í gönguna.

Farið var með ópum niður Laugaveg og alla leið að Alþingishúsinu og kallað á þingheim. Eftir stutta stund kemur Mattías Mattíssen fjármálaráðherra út og foringjar vilja afhenda honum bók. Matti jórtrar tiiggigúmí tekur sposkur við bókinni og flettir, hann flettir svo hlægjandi bókinni framan í mótmælendur og reynist þetta hvítbók án ritaðs mál. Honum er tilkynnt að bókin geymi aðalnámskrá framhaldsskólanna.

Ég er kominn heim um sexleitið og finn strax að eitthvað er að hjá leigusalanum. Tuttugu kall!!  Hann fattar það djöfulinn ekki, leigan er greidd svo hvað getur amað að?

Ég fer inn í eldhús og fæ mér kaldar fiskibollur sem Sigga frænka gaf mér en sleppi kartöflunum vegna andans í loftinnu. Þær vóru hlutur karlsins á móti bollunum í gærkveldi. Ég finn að hann stendur fyrir aftan mig og nú leggur hann símreikning á borðið fyrir framan diskinn og styður báðum höndum á borðið sitt hvoru megin við mig. Ég fæ mig hvergi hrært. Þetta er reikningur uppá tugi þúsunda.

"Berlín Róm!!!!!!! Hvað á að þýða að hringja til Berlínar, ha"!! og Rómar".

Hann réttir snögglega úr sér æðir um gólf kveikir í pípu og veifar höndum. Reykirnir standa í kringum höfuð hans þegar hann gekk um gólfið. Sveitungi hans var í heimsókn í dag og hafði hann sýnt honum reikninginn, sá vissi allt um símreikninga hafði meðal annars lagt símann yfir Holtavörðuheiði 1926. Sá hafði líka sagt honum að hrina svona símreikninga hefði borist kunningjum og vinum sem leigðu skólastrákum herbergi. Að skólapiltar væru úr sveit dygði bara fyrsta mánuðinn þá væri borgarmenningin búin að spilla þeim og þeir jafnvel komnir í samband við erlendar skæruliðasveitir eða páfann í Róm. Hið hataða Verkaklíðsblað frá EIK-ML kom með Mogga karlsins. Það fór ekki framhjá neinum hvernig pilt hann sat nú uppi með.

Ég átti engar varnir og gat ekki annað en starað á þennan reikning uppá morð fjár. Skáhallt yfir reikningi stendur daufum en stórum stöfum: SÝNISHORN, Póstur&Sími var að tölvuvæðast. En reikningur þessi sem hafði hlotið endurskoðun fyrrum stauramanns sem hafðist við í tjaldi á Holavörðuheiði fyrir fimmtíu árum heilt sumar varð ekki vefengdur. Eftir nokkra umhugsun stend ég upp og lofa að greiða þetta á pósthúsinu á morgunn skólastyrkurinn hefði borist í dag og mundi ég sækja hann þangað á morgunn. Upphæðin  mundi nægja uppí þetta.

Kallinn mýkist strax og vill sjálfur greiða önnur símtöl en þau sem vóru til Baader Meinhoff, RAF og Páfans. Hann hellir uppá rótsterkt kaffi og tók ekki annað í mál en að kaffið væri tekið úr sinni kaffikrús. 

Vegna hönnunarmars.

Ég geng niður Bankastræti. Kominn á móts við Stellu sé ég nokkurn hóp fyrir framan stjórnarráðið svona svipaðan á stærð og mótmælahóp þegar verið er að vísa flóttamanni úr landi. Þegar nær dregur sé ég að þetta eru eiginlega tveir hópar. Fjölmennari hópurinn eru karlar yfirgnæfandi, klæddir mittisjökkum og þykkbotna skóm. Konurnar eru klæddar flíspeysum, sumum merktum fyrirtækjum og svörtum deninbuxum. Afturámóri virtist nokkuð jöfn kynskipting í hinum hópnum og klæðnaður fjölbreyttari sterkir litir og höfuðföt. Ég ályktaði að hér væri væru bæði með og mótmæli í gangi útaf þessum vesalings flóttamanni.
Einnig vakti athygli mína að rúta eða kálfur var í bílastæði ráðherra með um tuttugu manns innanborðs.

Ég geng áfram. Þegar ég er kominn að hlið Hannesar Hafstein sé ég að búið er að afmarka reit með gulum véböndum á fjóra vegu með hliði sem veit í norður. Inni í reitnum er einhverskonar kerra eða kassi á tveim hjólum með ækiskjálkum aftur eins og á hjólbörum. Þetta tæki var um 120 cm á hæð með skál eða handlaug ofan á. Maður er virtist embættisbúinn gengur upp tröppur Stjórnarráðsins öruggum skrefum snarbeygir til hægri að þessu fyrirbæri opnar hurð dregur út fjörga lítra glerflösku hellir vökva í handlaugina og setur flöskuna inn í um skáphurðina aftur. Í sömu mund opnast mjó hurð Stjórnarráðshússins og út smýgur ráðherra menntamála og á eftir honum maður í sýslumannsbúningi með kastskeyti á höfði. Sýslumaður heldur bók að brjósti sínu í hjartastað en ráðherrann er álútur. Þeir hlægja næstum ákaft að einhverju og virðast hvorki sjá mót eða meðmælendur. Ráðherrann skottast niður neðri tröppurnar með hægri hönd í buxnavasanum og er nú eins og spurningamerki í laginu en sýslumaður gengur til vinstri að ræðupúlti sem stendur inni í véinu. 
Hann leggur bókina á púltið tekur fundarhamar innan úr púltinu slær honum við og segir að nú hefjist framkvæmd á ályktunum Þjóðmenningarráðs með aðför. Hann kynnir í nokkrum orðum Þjóðmenningaráð, það hafi verið sett á laggirnar af ríkistjórninni að tillögu hagræðingarhóps hennar og sameinist þar öll yfirstjórn menningarmála í landinu. Fullnusta á ályktunum Þjóðmenningarráðs gangi þannig, að fram sé leiddur ályktunarþoli að keytustandi þessum sem innan vébanda sé, sýslumaður lesi reifun niðurstöðu ráðsins og andliti ályktunarþola sé dyfið í keytu ekki styttri tíma en 15 sek. undir umsjón opinbers keytudýfirs Athöfnin hefjist við hamarshögg og ljúki við síðara hamarshögg. Að lokum segir hann að "gasi verði beitt" við broti á allsherjarreglu.

Hefst nú athöfnin á því að sýslumaður les upp konunafn og reifun af ályktunarorðum Þjóðmenningarráðs. Því miður náði ég ekki nafni konunnar þar sem hún byrjaði þegar að öskra er hurð rútunnar laukst upp og tveir fílefldir menn leiddu hana á milli sín upp tröppurnar og að standinum. Sýslumaður les nú af bókinni að kona þessi hafi haldið málverkasýningu og í verkum hennar verið slík mergð af andlitum að til lýta þótti ekki verði séð hvaða merkingu eða þýðingu slíkar draugamyndir eigi að tákna skuli hún dýfast keytu í 15 sek. með aðför. 
Hinn opinberi keytudýfir gefur nú merki og heljarmennin ganga með konuna að stalli. Sá sem stendur vinstra megin heldur vinstri handlegg ályktunarþola í lás fyrir aftan bak með hægri hendi sinni, sama gerir sá hægra megin nema öfugt, lausa höndin er nú lögð á hnakka þolans og hann beygður fram og ofan í skálina. Opinber keytudýfir fylgist með að andlitið sé allt á kafi í þessar 15. sekúndur. Þetta er ljóshærð kona um þrítugt hún heldur áfram að kalla ókvæðisorðum að sýslumanni og hefur í heitingum tekur svo á rás niður tröppurnar og suður Lækjargötu. Karlmaður tekur sig út úr stærri hópnum og eltir hana all nærri henni og skekur sig. Var góður rómur gerður að framgöngu hans. 
Næstur er leiddur úr langferðabifreiðinni Daði Guðbjörnsson listmálari, hann glottir mjög og hefur háðsyrði á vörum gegn ríkistjórn og þingi.
Sýslumaður tekur að lesa reifun ályktunarorð ráðsins. Kom þar fram að málverk Daða þættu ekki næg ástæða ein og sér til andlitsböðunar en þegar saman færi hegðun hans fyrir nefndinni og hitt að hann tæki fulla ábyrgð á starfi og skoðunum yngri bræða sinni þykir samlegð leiða til þess að keytudýfing sé óhjákvæmileg afleiðing þessa. Er nú Daði leiddur fram dyfið í keytuna. Ekki virtist baðið hagga fíflskaparmálum hans og ráku meðmælendur upp óp er hann gekk á brott.
Sá þriðji er hinn fjörgamli Ólafur frá Himinbjörgum alveg hvíthærður. Var honum ekið í hjólastól að tröppum og borinn í stólnum upp á flötina. Hann virtist illa áttaður þó dóttir hans fylgdi honum. Sýslumaður segir að nafni sinn skuli standa og hlýða á ályktunarorð Þjóðmenningarráðs. Hann hefur lesturinn þar sem skáldskaparferill Ólafs er rakinn, sagði að hin síðari ár hefði sigið á óþjóðlega hlið hjá Ólafi. Til rökstuðnings var hending lesin úr ljóðinu Vornótt. Þar sagði:

"Dísin sló á klettinn og vorið flæddi úr klettinum fram flötina".

Þykir þetta ganga freklega gegn þjóðsögum íslenskum og arfi þjóðarinnar og sé Ólafur rétt kominn að andlitsbaði uppúr keytu. Sýslumaður gefur merki um að Ólafur skuli nú leiddur að keytuskál. Hann var klæddur ljósgráum buxum og brúnum jakka í ullarsokkum ofan í fóðruðum bomsum sem hann dró í hverju skrefi. Dóttir hans kallaði að honum: "Pabbi þú manst að halda niður í þér andanum á meðan"! En gamli maðurinn heyrði ekkert. Þeir dyfu honum varlega í keytuna en þá missti Ólafur fónana og virtist ætla að hníga niður. Það fór kurr um hópinn og kona í rauðri kápu kallaði hvort ætlunin væri að drepa gamla manninn, maður við hlið mér var öskrað "Djöfulsins fantar"!!. 
Nokkuð feitlaginn karlmaður um fertugt með sykurtölu í munni tók nú að útskýra ókeypis að það yrði að fara eftir reglum. Ég gat ekki setið á mér að spurja hverskonar þjóð það væri sem eys listamenn sína stöðnu hlandi? Sá feitlagni skýtur nú tölunni út í kinn til að eiga liðugra um mál og heldur áfram að útskýra nauðsyn þess að gera ekki undantekningar á aðför. Hann slær svo skoltum í sundur og veltir tölunni inn í munnholið aftur. Gamli maðurinn er nú borinn á brott. Sýslumaður slær hamrinum í púltið og tilkynnir að athöfninni sé lokið og muni boðað til næstu athafnar þegar veður og ástæður leyfa tekur bækur og blöð saman og gengur til húss.    

Ég geng út úr sláturhúsinu og legg aftur hurðina í síðasta skiptið, það er hvassviðri, rigning og orðið skuggsýnt. Sumarið er búið stelpurnar sem stóðu á horninu og hlógu við mér eru farnar eitthvert og nú er sláturstíðin búin, löngu búin reyndar ég fékk bara vinnu við að raða í frystiklefanum í fáeina daga. Regnið birtist í geisla flóðljósanna úr mastrinu á bryggjunni, það fýkur af þökum og talsverður sjógangur. Ég geng framhjá beitningaskúrunum og þaðan út á Hafnarstræti. Djöfull er hann hvass. Samt átti ég alveg eins von á að Stullebba væri í gættinni, en þar er allt lokað. Var það ekki í gær eða fyrragær sem Stullebba kallaði á eftir mér úr gættinni að hann gæti ekki séð að sviðin rykju út í Kauffulaðinu þó verðið hefði lækkað á þeim daginn þar áður. Annars þóttu fullyrðingar Stullebba jafnan hæpnar, hann gerði líka engar tilraunir til að færa mikil rök með þeim eða ávarpa fólk eftir stöðu og stétt. Hann bætir í rokið og rigninguna svo ég snarast í innskotið við Kauffulaðsinnganginn. Það eru tvö svona dyrainnskot innibyggð í Kauffulaðshúsið og settu Flateyri á stall með nútímaborgum, engin borg er nútímaborg nema fyrir sona innskot. Ég lít til fjalla, það er einhverskonar söknuður í mér ég finn að hann leggst í herðarnar, það er hvítt í fjallatoppinn og nú finn ég að ekki bara sumarið og sláturstíðin er búin heldur er æska mín er líka. Það sem var verður ekki aftur, aldrei, aldrei að eilífu.

Ég lýt höfði örskamma stund og þegar ég lít upp holdgast ungur maður sem leiftur og gengur inn í skotið.

"Hvern djöfulinn ert að gera hér!" spyr hann.

"Ha! ég er bara að labba heim".

Þótt hann sé bara ári eldri en ég er þessi ungi maður löngu orðinn einn sérstakasti kvistur staðarins. Hann leggur gríðarlega upp úr trausti heiðaleika og vinarböndum. Hefði hann komist á svið á Old vic í London eða Brodway í NY með einræður sínar hefði hann ekki bara hann orðið heimsfrægur, heldur Flateyri líka ekki síður en Liverpool. Hann tekur nú upp sígarettupakka bíður mér og fer að reyna að kveikja í sígarettunni hjá mér. Hann bölvar rokinu í sand og ösku gerir hlé á þeirri sjálfsögðu kurteisi að kveikja fyrst í sígarettu þiggjandans smeygir jakkanum yfir höfuð og kveikir í sinni sígarettu undir jakkanum og réttir mér hana undir eins og ég nota glóðina til að kveikja í minni sem hann gaf mér. Við tökum nokkra smóka þegar hann þrífur úr vasa sér kókflösku og réttir mér. Mér finnst kókið í daufara lagi á litinn en því sterkara á bragðið. Hann fær sér líka vænan sopa af flöskunni réttir mér hana aftur tekur síðan undir sig stökk út á stéttina steytir hnefa áveðurs og fer allhátt með langa þulu gegn veðrinu. Það snarlægði og stytti upp. Ég fæ mér annan sopa rétti honum flöskuna og hann þrífur í öxlina á mér hristir mig eins og hríslu og afholdgast jafn skjótt og hann holdgaðist. Ég ákveð að nota gjörningalognið og held á.

Ég beygi inn sundið hjá Kauffulaðinu og er kominn hálfa leið yfir þegar ég mæti henni. Við stoppum. Hún horfir á mig í rigningunni með hendurnar upp í ermarmunum, það eru dropar í hárendumunum. Ég sé í augum hennar að það er líka allt búið hjá henni. Hún segir ekki neitt en horfir í opið hálsmálið á mér gengur inn í vé mitt og leggur enni sitt á berann án þess að láta hendur sínar úr ermunum. Ég tek laust um herðar hennar og bak. Það er þögn án frekari þrýstings Hún snýr höfði til vinstri og segir :

"Af hverju vilt þú ekki vera með mér" ?

"Ég veit það ekki" seg ég.

Þögn.

Hún horfir upp til mín og segir:

"Þú ert svo fallegur maður".

"Maður" seg ég, "ég er ekki maður"

"Heldur hvað"?

"Ég veidaggi"

"Ertu kanski hrútur"?

"Nei þá væri skrokkurinn af mér í frystiklefanum". Það losnar um spennuna við þessa líkingu og það kemur vindhviða.

"Það er vínlykt af þér varst að drekka"?
"Ja, ég fékk einn snafs hjá Danna áðan"

Ég losa takið og hún stígur úr véböndum mínum á ská afturábak. Segist þurfa að fara. Það var engu líkara en hér hefðu hittst tvö gamalmenni án vissrar framtíðar og konan hefði heilsað Jóni sem Guðmundi og hann Sigríði sem Hönnu.

Ég geng áfram inn á Grundarstíg. Palli Ásgeirs ekur onettir á Rússanum. Gatan er þannig að eitt hjól Rússans er oní polli annað að fara niður í poll þriðja er að fara upp úr polli og fjórða á tæpu hafti milli polla. Svei mér þá ég held að Palli geri ekkert annað en að aka Grundarstíg fram og til baka allan sólahringinn. Ég man ekki eftir að hafa verið þar staddur nema sjá Palla. En hann hlýtur að hafa tekið hlé fyrir átta árum þegar hann kom að Brekku, og þá var Gerða með honum. Þau sátu við eldhúsborðið þáðu kaffi og sögðu fréttir. Þau sögðu frétt af bílveltu og mamma spurði um slys á fólki. Gerða svaraði: "Það kramdist víst mikið" og lagði nokkuð í essin. Bílslys urðu þannig á þessum tíma að bílar óku útaf og ultu, um árekstra var ekki að ræða þar sem fleiri en einn þarf í árekstur. Reglan var sú þegar gagnkynhneigð hjón sögðu frá bílveltu sagði konan frá slysum á fólki eftir að maður hennar hafði greint frá fjölda velta, staðsetningu, ástæðu, skemmd á bifreið og möguleikum á viðgerð. Væri greint frá útafakstri við sveitafólk fylgdi með hvort skemmdir hefðu orðið á girðingum og hvort fé hefði fælst eða skaðast. Ástæður slyss vóru oftast raktar til þess að annað hvort hafði bifreiðastjóri stigið á bensíngjöf í staðin fyrir bremsu eða runnið af bremsu yfir á bensíngjöf, vóru aðrar slysarannsóknir þar með óþarfar. Bílvelta gat verið tímabær frétta og umræðuefni í heilan mánuð frá veltu í nærsveitum Flateyrar.

Vindurinn leikur fyrir ofan húsin og ég staldra framan við Samkomuhúsið. Fyrir eyrum mér óma graðöskur og píkuskrækirnir fá sjómannadeginum áður. Ekki óraði mig fyrir þegar ég rak upp öskrið á sjómannadagsballinu í vor að mér yrði svona innanbrjósts að hausti. Rautt húsið bara stendur án þess að segja nokkurn skapaðan hlut og kannaðist ekki við mig eða hið fyrra. En mér finnst ég ekki getað haldið á nema spyrja um barnaskemmtunina fyrir tólf árum þegar ég kom gangandi alla leið frá Sandi. En húsið man ekkert og horfir framhjá augliti mínu eins og afkróuð kona. Í samkomuhús koma fleiri og gerist fleira en eitt hús getur munað þó á litlum stað sé.

Sjórinn frussar yfir Kambinn og ég geng inn í kjallarann hjá afa og ömmu. Afi gengur um gólf. Ég horfi á þennan gamla mann sem búin er að lifa þá framtíð sem ég kvíði, mér finnst hann hafa rýrnað, bara í dag. Þó er þetta sami afinn og skellti mér á leggjarbragði fyrir síðustu jól með þeim orðum að það væru bara aumingjar sem væru óviðbúnir. Það er sú glettni og fjör í augunum á afa sem entist til hinsta dags. Hann lætur nægja að slá mig eitt högg í öxlina og segir: "Var það sárt félagi"? Þessi spurning var sprottin frá mági hans sem felldi afa í glímu og afi rófubrotnaði. "Það stóð einhver djöfullinn upp úr svellinu". Ég heiti eftir þessu ömmubróður mínum því engir bátar fórust í kringum fæðingu mína svo það varð að skýra eftir landdauðum manni, hann bara dó að hætti skrifstofumanna ekki sjötugur. Ég tók líka við áflogasessi þessa látna frænda míns gegn afa strax og ég stóð út úr hnefa.

Amma hafði skroppið upp til að horfa á sjónvarpið svo okkur var frjálst að nefna myrkrahöfðingjann og skeyta nafni hans og heimkinni við menn og málefni líðandi stundar.

Amma kemur ofan staðnæmist fyrir framan mig setur sig í stellingu og segir: "Nær á sú kýr að bera, sem fær, þá lömb eru rekin á fjall"? Hún breytir um rödd og stellingu og svarar: "Ooo! Helvískur". Það var nokkuð greinilegt að Steinaldarmennirnir höfðu verið á dagskrá sjónvarps. Gengur síðan til eldhúss og mælir: "Viltu nokkuð eiga mig Guðrún mín"? Hún svarar þessari spurningu líka með þriðju röddinni: "Þhöö! Farðu aftur til þeirra sem sendu þig". Amma hlær að þessum nítjándualdar Lokinhamrabröndurum í fimmtánhundruðsextíuogfjórða skiptið snýr sér svo við og er þá orðin Jón hreppstjóri og segir (fer í í karakter eins og leikhúsfólk segir): "Vertu bara rólegur vinur...........ééé....ég er sko yfirvaldið" (hún bendir á embættishúfuna) "veeeertu bara rólegur" (bendir aftur á embættishúfuna).
Þessi brandari er afturámóti orðin til eftir að fullveldi Íslands varð að veruleika.

Það er urmull af einkennilegu fólki sem byggir Þingholtin það reyndi ég þegar ég vegna andlegs heilsuleysis gerði upp steinbæinn Miðgrund á árunum 2008 og 2010. (grundvöllur minjavörslu er andlegt heilsuleysi ef ekki bein geðveiki nægir að vísa á Laugaveg 4-6 því til stuðnings).

Kona ein rúmur meter á hæð í kálfasíðri kápu með slæðu rækilega bundna undir kverk kom stundum og sagði farir sínar ekki sléttar. Ég var að hreinsa grjót uppúr drenskurði við austurenda hússins þegar hún birtist og hóf upp mál sitt. Ástæður hennar lutu einkum að leigjendunum á neðri hæðinni. Lét hún dæluna ganga meðan ég hreinsaði skurðinn til vesturs. Hún fylgdi með girðingunni í vestur og hélt báðum höndum um grindverkið eins og vanur ræðumaður meðan hún fylgdi mér með með hliðarspori án þess að gera hlé á málflutningi. Leigjendurnir fóru mjög halloka í málinu vegna útivistar og með öllu óvíst að þeim hafi verið birt stefna í málinu. Hún talaði á loftrestum og dó mál hennar út þegar lof þraut. Þegar við kómum að vesturhorni hússins greip ég um allstóran stein og hóf hann upp. Hún mælti: "Þau eru með hass" ! Hún mælti orðið hass þannig fram að hún skellti neðri kjálka saman við þann efri skúffaði mjög og blés s-hljóðinu upp á milli tannanna. Hún lét svo hægri hönd lausa af grindverkinu snérist á hæl og gekk vestur Bergstaðastræti. Ég stóð sem steinrunninn með steininn í fanginu. Ég henti steininum frá mér strauk mér um enni og gekk vesturfyrir hús. Þegar þangað kom stóð litlu stærri kona þar með gleraugu rauðhærð og hárið klippt í móikanakamb. Út um viðbyggingartóftina smó í þessu fjörgamall maður og horfði þannig við mér til hliðar úteygum augum eins og ég grunaði hann um morð, en ég grunaði hann alls ekki um neitt. Konan segist vera að hirða flöskur spýtur og annað smálegt sem ég mætti missa. Ég sé ekki betur en kona þessi sé þjóðfrægur rithöfundur. Hún á líka í vandræðum með manninn á neðrihæðinni en skilur ekkert í því að ég skuli gruna hann um drykkju á hassi. Hún segist alls ekki skipta sér af fólki sem sé með hass. Svo leiðir hún hjólið á brott eftir stutt samtal.
Upp Bjargarstíg gengur virðuleg kona með hund í bandi, hún er blind. Ég heilsa og hún þekkir mína rödd. Það er af henni að frétta að hinn tíkin sé veik heima og sé óvíst með framhaldið.
Þar sem ég hef alltaf haft vonir tengdar stjórnmálum og kosningar framundan bíð ég henni arminn og segist ganga með henni yfir Bergstaðastrætið það séu menn sem aki um göturnar sem alls ekki eigi að hafa ökuleyfi. Við göngum af stað og þá man hún eftir að hún ætlaði að kaupa fisk fyrir veiku tíkina svo við höldum á upp á Týsgötu og svo heim á 21b. Því miður vóru ljósmyndarar blaðanna fjarri enda þótti ég ekki framboðstækur í stað þess krafði ég borgarráð um að þurrka mig útaf kjörskrá.

Það leið ekki á löngu áður en ég greip öldunginn aftur og enn ætlar hann að smjúga með flóttasvip. Ég bíð góðan dag og tekur hann undir og stansar. Við skiptumst á almæltum tíðindum. Hann snéri ávallt vinstri hlið að mér og hafði hendur í lás fyrir aftan bak. Hann spyr mig um uppruna og segist ég vera að vestan og hafi verið síðast að vinna á Bolafjalli sem sér niður í Skálavík þaðan sem HKL hafi riðið yfir skarðið fyrir áttatíu árum.
"Já" segir hann "ég var með þeim". Mér varð við eins og manni sem er heilsað og viðkomandi kynnir sig sem Napoleon Bonaparte. Ég hef þá reglu að séu menn ekki einhamir þá fylgi ég þeim í hamskiptum þeirra svo ég spurði einskis.
Við færðumst eitt skref við hverja setningu og stóðum fyrr en varir inn á gólfi hjá fínni frú sem var að gera upp Hannesarhús konan sú var á háhæluðum skóm og í rauðum kjól. Hann ansaði því í öngu og lét vinstri hlið vita að henni í fússi. Við göngum niður Bjargarstíg og vestur Miðstræti. Hann er þegar tekinn að mýkjast. Þessi maður vissi bókstaflega alla hluti um Þingholtin hvort það var grjótnám fyrir byggingu Alþingishússins eða bifreiðaeign manna fyrir fimmtíu árum.
"Við bjuggum hér eftir að við komum frá Ísafirði" sagði hann og benti "pabbi var læknir þar"
"Hvað hét hann"?
"Hann hét Vilmundur Jónsson"
"Landlæknir"?
"Já, það er ljótur þessi gafl, það er mikið af ljótum göflum hér".
(Já Vilmundur landlæknir hann var með HKL í Skálavík hvað er þessi maður eiginlega gamall?)

Tvær konur ganga upp Bjargarstíg, þetta eru húsafriðunarkonur og miðað við ölvun var önnur þeirra á alltof háum skóm. Hún hrópar að mér að ég sé ógeðslegur maður að hún ætli að drepa mig og hún ætli að kæra mig. Skórinn skælist stöðugt undir fótinn svo hún verður að linna hótunum þangað til næst. Þær halda á og sú sem var meiri húsafriðunarkona sendir mér tóninn um að þessu máli sé ekki lokið. Stuttu seinna gengur hálfníræði togarasjómaðurinn framhjá með norsku konuna sína þetta er mjög fín kona og hann er mjög hreykinn af þessari konu. Konan fer öll í hnút þegar ég hvísla að ganla manninum hvernig hann hefði náð sér í svona fína konu á undan öllum nossurunum og hann hvíslar hamingju sinni í eyrað á mér. Sú norska þýfgar hann mjög um hvað hann hafi sagt mér þegar þau ganga rólega burtu.
Þetta eru bara nokkrir borgarar sem búa og lifa í Þingholtunum. Ég skil ekkert í því að þó miklu fleiri menn búi á Skúlagötunni í háhýsunum þar hefur mér aldrei verið heilsað á þeim stað.